29 Eylül 2011 Perşembe

Tarihi nasil okumalıyız veya Semerkant

                                                                                                         

Amin Maalouf,günümüzün en önemli tarihi roman yazarlarından biri oldugu kadar önemli vicdanlı entellektüellerinden biri.Asıl şöhretini;tarihi,büyük bir hayalgücüyle kurgulaştırdıgı romanlarıyla yaptı.Afrikalı Leo ve Semerkant ilk kitapları...Lübnanlı bir Arap Maruni Hristiyan olan Maalouf hayatını Fransada sürdürüyor ve Fransızca yazıyor.Hem Batıyı hem Dogu Medeniyetini çok yakından tanıdıgı ve gözlemledigi için ''sözü dinlenen'' bir kalem ve en başında söyledigim gibi tarihi iyi okuyan vicdanlı bir kalem...11 Eylul saldırılarından sonra degişen Bati siyasetinin,nasıl açmazlara gebe oldugunu Batının üzerine düşen siyasi ve vicdani sorumluluktan uzak anlayışla nasıl Islamofobiyi arttırdıgını anlattıgı ufuk açıcı kitabı Çivisi Çıkmış Dünya herkese tavsiyemdir.Günümüzün süper gücü Amerika ve Avrupa'nın Islam ve Doguyu elestirirken meşruiyetini ve gücünü korumak için bizzat izledigi politikalarla ''Batı Dışı''nı sömürüp geri bırakmasının tarihi kökenlerini de inceliyor.Dedigi ozetle ''Batı sorumluluktan kaçamaz üstüne düşenleri yapmıyor ve Batı Dısı üçüncü dünya ülkelerinin geri kalmasının en büyük nedeni Batıdır.Oyle degil mi?Yoksa hepimiz ayni gemide degil miyiz:))


Aamin Maalouf abimizin de blogu varmış.Bir göz atın derim:)
http://www.aminmaalouf.net/en/





http://tr.wikipedia.org/wiki/Semerkant_(roman)



Semerkant,yazılmıs en basarılı tarihi romanlardan biri.1000 li yıllardaki Iran cografyasına büyük bir hayalgücüye ışık tutuyor Maalouf.Selcuklu Devleti'nde Turk hukumranlıgıyla yönetilen Iranın tarihinden bahsediyor ilk bolumde.Islam Tarihinin ve Batının ''Golden Age'' dedigi donemde Omer Hayyam'ın başrolde oldugu bir masal bu.Tarih bir masaldır zaten;hep yeniden üretilen... her yazı bir kurgudur bir çarpıtmadır onemli olan bunu nasıl yaptıgınızdır ve Amin Maalouf bunu başarıyla yapıyor.
Omer Hayyam,donemin en onemli alimlerinden biri.Şair,astronomi ve matematikle ilgili,yazdıgı ruabilerle istenmeyen adam aynı zamanda.Biri Semerkand,Islam dunyasının en onemli şehirlerinden biri...Omer Hayyam büyük bir alim ve öykümüz Hayyam'ın yolunun Semerkandla keşişmesiyle başlıyor.Dönemin büyük yöneticisi Nizamulmulk'un kendisini kanatları altına alması ve astronomi çalışmaları için rasathanesini kurmasını saglamasıyla öykümüz devam ediyor.Saray entrikaları,ihtiraslar,güç dengeleri,savaşlar...
Hasan Sabbah ve Haşşaşıyun Tarikatıyla dönemin en çarpıcı oluşumuna göz atıyoruz sonra...
nizamülmülk, melikşah, alp arslan tuğrul ve çağrı beyler gibi hukumdar,isfahan, semerkant, kum, bağdat, nişabur gibi zamanın onemli kentleriyle yollarımız keşişiyor.
Kitabın ikinci bölümünde Maalouf bizi modern Iranın kuruluş donemine Islam medeniyetinin gücünü kaybedip Batı'nın her alanda;bilimde ekonomide,askeriyedeki üstünlügünün Iran tarihine etkilerini okuyoruz.Ikinci bölüm ilk bölüme göre çok çarpıcı bulunmasa da Maalouf'un Çıvısı Çıkmış Dunya adlı deneme kitabında değindigi asıl meselini kavramak için çok önemli.Çuvaldızı Batıya batırıyor Maalouf.Iranın gunumuzde Batıyla çatışmasının temellerini bize gösteriyor.Bu arada Omer Hayyam'ın izinden hiç uzaklaşmıyoruz.Omer Hayyam'ın Rubaıyatı aynı zamanda Iranın öyküsü çünkü...
Hayyamın ve Rubaiyatının izini bir Batılı takip ediyor kitapta ve öykümüz Rubaiyatın Titanikle beraber batmasıyla sona eriyor.Yoksa sona ermiyor mu desek?


kim senin yasani cignemedi ki, söyle?
günahsiz bir ömrün tadi ne ki, söyle?
yaptigim kötülügü, kötülükle ödetirsen sen,
sen ile ben arasinda ne fark kalir ki, söyle?
                                                         
                                                          Omer Hayyam


TARIHI NASIL OKUMALI

Semerkandi okuduktan sonra,bir bilim dali olarak Tarihe nasil bakmaliyiz sorusu aklima takıldı.Özellikle okullarımızdaki ezberci,sorgulamaya kapalı egitim sistemine tekrar lanet ettim.Savaşları yücelten,Pasarofça Antlaşmasının tarihini bize ezberleten ve bilemezsen bundan puan kıran bir egitim sistemiyle Milli Egitim Bakanlıgı tornasından geçtim.Keşke Semerkant gibi veya Amin Maaolufun diger roman ve deneme yazılarını liselerimizde okutsak...Tarihin geçmişe dönük bir projeksiyon oldugunu Pasarofca antlasmasının karar maddelerinin degil savaşları olusturan gerçek nedenleri bugünkü siyaset algımızı geliştirecek düzlemde daha sogukkanlı biçimde bir  sorgulama çabasına girişsek.Bu savaşların o bölgede yaşayan halkların günlük yaşayışındaki etkilerinden biraz bahsetsek daha güzel ve dogru olmaz mı?
Günümüzde Tarihi dizi ve filmler büyük ilgiyle izleniyor ülkemizde.Muhteşem Yüzyıl bunun tipik örnegi.Tarihimizi sanat yoluyla ilgi duymamız güzel ve umut ediyorum bu tarihimizi sorgulama ve gerçekçi degerlendirmeler yapabilme yolunda bir fırsat olur.
Bu baglamda son olarak iki kitap onermek istiyorum.Çetin Altan'ın Tarihimizin Saklanan Yüzü ve Öldürülen Padişahlar ve Devrilmiş Şehzadeler

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder