" iyi ayarlanmış bir saat, bir saniyeyi bile ziyan etmez! halbuki biz ne yapıyoruz? bütün şehir ve memleket ne yapıyor? ayarı bozuk saatlerimizle yarı vaktimizi kaybediyoruz. herkes günde saat başına bir saniye kaybetse, saatte on sekiz milyon saniye kaybederiz ( dönemin nüfusu hakkında da bilgi edindik bakın ). günün asıl faydalı kısmını on saat addedersek yüz seksen milyon saniye eder. bir günde yüz seksen milyon saniye yani üç milyon dakika; bu demektir ki, günde elli bin saat kaybediyoruz. hesap et artık senede kaç insanın ömrü birden kayboluyor? "
A.H.Tanpınar,Turkce yazan en begendigim edebiyatcidir.Büyük bir mütefekkir(düşünür),zamaninda Darulfunu'nda Edebiyat dersleri vermis Modern Turk Edebiyatinin yapitaşı ve dehası...Kullandığı Osmanlıca kelimelerle yaptıgı tasvirler beni cok etkiliyor.Kaybettigimiz kelimeler kaybettigimiz gecmişimizdir çünkü.Kendisinin ayrıntılı bir portresini ilerde cizmek istedigimi belirttip Saatlerimizi Ayarlama'ya çalışalım şimdi.
Saatleri Ayarlama Enstitüsü Türkçe Edebiyat tarihinin tartışmasız en iyi romanlarından biri ve bence en ''dolu'' romanı.Tanpınar'ın 1962 basımlı bu kitabı,ironi ve hicvin dibine vuruyor;Dogu-Batı sorunsalını saat-zaman metaforu ustunden aciklayan bir kurgu harikası.
Romanımızda,köşkte yaşayan büyük aile,Imparatorlugu temsil eder;ailenin dagilmaya başlaması ve ana kahramanımızın hayatla ve toplumla yaşadıgı problemler,Modern cumhuriyetin yasadigi sancılara bir gondermedir.Bu kitap büyük bir medeniyetin(Osmanlı) sancılı yıkılışını ve küllerinden modern bir ulus devletin kuruluşunu; cemiyet,aile,birey ve aralarındaki ilişkiler arka planıyla anlatıyor.
Aynı zamanda trajiktir de anlattıkları.Kitap bitince yüzünüzde ince bir gülümseme olur ama agırlıklı olarak huzun duygusu sarmalar sizi.Farklı sembolik göndermeleri yakalamaya çalışmak ve altı çizilesi cümle ve diyalogların altını daha kalın çizmek için tekrar tekrar okunası bır roman.Ben size altını şu an için ince çizgilerle çizdigim bir kac bölümü alıntılamakla yetinecegim.
Saatleri Ayarlama Enstitüsü,ingilizceye cevrilip unlu yayinevi Penguen'in ''Klasikler'' dizisinden yayinlanma calismalari baslamis ilgili link asagida.
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1162023&title=tanpinar-kutlanmamis-bir-kahraman
Kitapla ilgili ayrıntılı bir degerlendirme için
http://www.edebiyatufku.com/haber.php?haber_id=211
" ben aşktan daima kaçtım. hiç sevmedim. belki bir eksiğim oldu. fakat rahatım. aşkın kötü tarafı insanlara verdiği zevki eninde sonunda ödetmesidir. şu veya bu şekilde... fakat daima ödersiniz... hiçbir şey olmasa, bir insanın hayatına lüzumundan fazla girersiniz ki bundan daha korkunç bir şey olamaz... "
'' emine'nin ölümüyle son tutunduğum dal da kopmuş gibi büsbütün boşlukta kaldım. kaybettiğim şey benim için o kadar büyüktü ki ilk önceleri bunu bir türlü anlayamadım. ne de hayatımdaki neticesini ölçebildim. sade içimde simsiyah ve çok ağır bir şeyle dolaştım durdum. sonra bu haraplığa daha başka bir duygu, bir çeşit kurtuluş duygusu karıştı. bir baskıdan kurtulmuştum. artık emine bir daha ölemezdi, hatta hastalanamazdı da. orada zihnimin bir köşesinde olduğu gibi kalacaktı. hayatımda birçok şeyler daha beni korkutabilir, başıma türlü felaketler gelebilirdi. fakat en müthişi, onu kaybetmek ihtimali ve bunun korkusu artık yoktu. her an onun hastalığının arasından etrafa bakmayacak, o azapla yaşamayacaktım. korku içimden doğru kabarıp büyümeyecek, dört bir yanımı kaplamayacaktı.
vakıa evim yıkılmıştı, iki çocukla başbaşa kalmıştım, çalışmanın lezzetini kaybetmiştim. hepsinden fenası, artık hiçbir şeye inanmıyordum. fakat korkmuyordum da. olabilecek şeylerin en kötüsü olmuştu. artık hürdüm. "
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder